Qadim zamonda bir podshohning uch qizi boʻlgan ekan. Bir kuni podshoh qizlarini yoniga chaqirib:
– Meni qanchalik yaxshi koʻrasiz? – deb soʻrabdi.
Katta qizi “dunyolar qadar” debdi, oʻrtancha qizi “quchoq-quchoq mehr bilan” debdi qulochini keng yozib. Podsho xursand boʻlib qizlarini bagʻriga bosibdi. Keyin oʻylanib qolgan kenja qiziga qarab, nahotki menga boʻlgan mehriga oʻlchov topolmayapti, deb hayron boʻlib, savolini takrorlabdi. >>>>
Qadim zamonda boy savdogar bo‘lib, uning turli mamlakatlardan keltirgan qimmatbaho buyumlari juda ko‘p edi. U qayerga bormasin, esdalik uchun biror yaxshi narsa olib qaytardi-da.
Savdogarning uyida bir bulbul bor edi. U kumushdan yasalgan katta va chiroyli qafasda yashardi. Savdogar undan hech narsani ayamasdi. Xizmatkor bulbulga har kuni – tongda, tushlikda va oqshomda sadaf idishda suv va eng sara donlardan olib kelardi. Bulbul g‘am-tashvishsiz, farovon yashardi. Kuylashda unga yetadigani yo‘q edi. >>>>
Bir semiz podshoh bor ekan. Shunaqa semiz ekanki, semizligidan uncha-muncha joyga sig‘mas ekan. Bo‘ynini qashlashga ham qo‘li yetmas ekan. U barcha tabiblarni yig‘ibdi, o‘zini davolashlarini, sal bo‘lsa ham ozdirishlarini buyuribdi. Tabiblar uni qancha davolashmasin, u battar semirar, battar kengayib borar ekan. Oxiri bir aqlliroq tabib topilibdi. U podshohning bilagini ushlab ko‘rib: >>>>
Rostmi yo yolg‘onmi, har qalay bir qari xo‘roz bo‘lgan ekan. U bir necha bor tulkining domiga ilingan ekan-u, ammo har gal bir amallabuningqo‘lidanomonchiqarekan. Kunlarning birida u qishloq chekkasidagi maydonchada don cho‘qilab yurgan paytda birdan bekinib kelayotgan tulkiga ko‘zi tushibdi. >>>>
Bir kuni ikki kishi ovqatlanib o‘tirgan ekan. Ularning birida beshta, ikkinchisida uchta kulchasi bor ekan. Xuddi shu payt ko‘chadan o‘tib borayotgan bir yigitcha ularning yoniga kelib salom beribdi. Ular salomga alik qaytarib, yigitchani nonushtaga taklif etishibdi. >>>>
Qurg‘oqchilik natijasida o‘rmon hayvonlari ochlikdan qiynala boshlashibdi. Ikki do‘st — quyon bilan maymun birga yashamoqchi bo‘lishibdi. Chunki birgalikda ovqat topish birmuncha oson bo‘ladi-da. >>>>
Kunlardan bir kuni suv kalamushi bilan qushcha birga yashashga shartlashibdilar. Kalamush qishda qushchani o‘z uyasiga qo‘yishga, to‘plagan ovqatlari bilan uni qish bo‘yi boqishga va’da beribdi. Evaziga bahorda — kalamush uyasini suv bosganda unga o‘z inidan joy beradigan, turli qurt-qumursqalar bilan boqadigan bo‘libdi. >>>>
Kunlardan bir kun semiz, dangasa bir G‘oz ko‘lning bo‘yida mudrab o‘tirgan ekan, tasodifan uning yoniga Turna qo‘nibdi. Turna G‘ozning qarshisida juda ham ozg‘in va nimjon ko‘rinar ekan. Olifta G‘oz uni masxara qilib kulibdi: >>>>
Ko‘mirchi o‘rmonga borib, pista ko‘mir qilmoqchi bo‘libdi. Yo‘lda unga ayiq duch kelibdi. Ortidan qobon ham kelayotgan ekan.
Ayiq ko‘mirchini ko‘rib debdi:
— Hoy yaxshi odam, qornim och, men seni yeyman.
Ko‘mirchi ayiqqa javoban debdi: >>>>
Qadim zamonda bir podsho bo’lgan ekan. Uning uch o’g’li bo’lib, uchalasi ham bir-biridan aqlli, dono va dovyurak bo’lgan ekan. Pod¬sho qarib, qolgan umrini yolg’izlikda, toat-ibodatda o’tkazishga qaror qilibdi. Lekin o’miga qaysi o’g’lini podsho qilib tayinlashni bilmay, o’ylanib qolibdi. Uzoq o’ylabdi, baribir o’g’illarining uchalasi ham bir-biridan o’tadiganday tuyulaveribdi. Oxiri podsho maslahatchilarini yig’ib, o’z fikrini ularga izhor etibdi: >>>>