Kichkina bir dalada ona tovuq o‘n bir bolasi bilan birga yashar ekan. Jo‘jalarning o‘ntasi yaxshi va mehribon ekan. Ammo o‘n birinchisi to‘polonchi va o‘ziga bino qo‘ygan ekan. Bu odobsiz jo‘ja onasining so‘zlariga quloq solmas, aka va opalari bilan o‘ynamas ekan. U doimo, mening rangim hammadan chiroyli! Tumshug‘im ham hammanikidan yaxshi! Men hammadan yaxshi ucha olaman,- deb maqtanaverarkan. >>>>
O‘zbek xalq ertaklari
Toshqotgan ajdarho
Qadimda Boysun bilan Sho‘rchi orasidagi kichik so‘qmoq Qoradaradan o‘tardi. Savdogar, yo‘lovchi karvonlari ming azob bilan dara ichidan o‘tib, Hisor tomonlarga borishardi. >>>>
Ahmoq podsho
Bir bor ekan, bir yo‘q ekan, qadim zamonda bir kambag‘al odam bor ekan. Peshonasida bittagina uyi bo‘lib, u ham qulab tushgan ekan. Kambag‘al ko‘p mashaqqatlar bilan qaytadan uy solibdi. Tomiga bordon yopib, yarmini tuproq bilan bostirgandan keyin qolgan yarmini yopishga pul topolmay, ustaga javob berib yuboribdi va «qolganini kuchim yetganda o‘zim yopib olarman», deb yangi uyga kirib o‘tiraveribdi. >>>>
Oltin baliq
Qadim zamonda bir kambag‘al chol bor ekan. Bu chol dengiz bo‘yida yolg‘iz o‘g‘li bilan yashar ekan. Ular juda faqir bo‘lib, bechorahol kun ko‘rar ekanlar.
Bisotlarida bir eski qayiq va baliq ovlaydigan to‘rdan bo‘lak hech narsa yo‘q ekan. Cholning o‘g‘li doim ashula aytib yurar ekan. Bir kun baliqchi chol dengizga to‘r solibdi, birozdan so‘ng to‘rni suvdan ko‘taribdi. >>>>
Sichqonlar tortishuvi
Bir bor ekan, bir yo‘q ekan, ikki sichqon bor ekan. Bu sichqonlardan biri shaharda, ikkinchisi qishloqda yashar ekan.
Kunlardan bir kuni bu sichqonlar bir-birlari bilan tanishib qolibdi. Bundan keyin do‘st bo‘lishga ahdlashibdilar. >>>>
Qumursqa
O’tgan zamonda bir kishi safarga chiqqan ekan. Bir soydan o‘tishga to‘g‘ri kelibdi. Qish vaqti ekan. Suv muzlagan ekan. Eshakning keyingi oyog‘i muzga toyib, yiqilib beli sinibdi… >>>>
Aqlli, idrokli, zehnli
O’tgan zamonda bir boy yashagan ekan. Uning uch o‘g‘li bo‘lib, uchalasi ham zo‘r bilimdon ekan.
Kunlardan bir kuni mo‘ysafid ota betob bo‘lib yotib qolibdi. U uchala bolasini oldiga chaqirib, nasihat qilibdi:
— Bolalarim, agar qazom yetib o‘lsam, bog‘dagi katta uzumning tagiga har biri otning kallasidek keladigan uchta oltin ko‘mganman. >>>>
Usmon bilan Yoqub
Bir bor ekan, bir yo‘q ekan, o‘tgan zamonda bitta chol yashagan ekan. Uning ikkita o‘g‘li bor ekan. Kattasining ismi — Usmon, kichigining ismi Yoqub ekan. >>>>
Omon bilan Yomon
Bir bor ekan, bir yo‘q ekan, o‘tgan zamonda ikki do‘st bo‘lgan ekan. Birining ismi Omon, ikkinchisining ismi Yomon ekan. Ularning ikkalasi ham oilali, bola-chaqali ekan. >>>>
Muqbil toshotar
Bir bor ekan, bir yo‘q ekan. O’tgan zamonda Buxoro shahrida bir zolim podshoh bor ekan. Uning bir chiroyli qizi bor ekan. Uning nomi Mehrinigor ekan. Yuzining nuri oyni xira qilar ekan. >>>>